VACCINATION CAMPAIGN DETAILS
Fa’atinoina o Tui Puipui?
Where is vaccination being offered and the times of the campaign?
E tusa ai ma le tali atu o le atunu’u i le fa’atinoga o le puipuiga o le pipisi o le misela, o le a fa’atinoina tui puipui mo Samoa atoa e amata atu i le; Aso Lulu, 20 Novema, 2019 seia o’o le aso (e toe fa’ailoa atu mo le silafia i le mamalu o le atunu’u)
O le sini autu o lenei polokalame ina ia faia tui puipui o i latou o lo’o tele le a’afiaga i le misela.
O le a fa’atino tui puipui i nofoaga ma taimi o le a taua i lalo;
Upolu: o le a fa’aauau pea ona fa’atinoina tui puipui I falema’i tutotonu ma falema’i fa’aitumalo; Taimi – Aso Gafua – Aso Faraile 9 taeao – 8 afiafi; Aso Toonai 9 taeao – 1 aoauli
- TTM – Moto’otua
- Faleolo
- Leulumoega
- Lufilufi
- Lalomanu
- Poutasi
- Sa’anapu
- Wellness and Youth Friendly Centre at Matagialalua (nofoaga faapitoa)
- Samoa Family Health Association Office (nofoaga faapitoa)
Mo Savai’i:
- Falemai Tutotonu i Tuisivi
- Falemai faaleitumalo
- Safotu
- Sataua
- Foilalo
Mo auaunaga faapitoa e tatalaina;
Aso Gafua – Aso Faraile 9 taeao – 5 afiafima le Aso Toanai 9 taeao – 1 aoauli
- Fale Samoa – Ofisa o Turisi ma Tagata Maimoa
- Ofisa Koluse Mumu
O le a iai fo’i ni auaunaga fa’aopoopo mo tui puipui e fa’atinoina i totonu o nisi o nu’u ma afioaga ma e fa’ailoa atu lava taimi mautu ona e iai suiga i le lumana’i. E logo puiali’i pea le mamalu o le atunu’u mo fa’amatalaga o nei auaunaga.E le totogiina se tupe o le faia o tui puipui.
Mo nisi Fa’amatalaga mo aso ma nofoaga o lo’o fa’atino ai lenei auaunga, silasila i auala o upega o tafa’ilagi – www.health.gov.ws, MOH Facebook page, pe vili numera – 997/911.
In response to the outbreak the Government will be running a free national measles immunization campaign, starting Wednesday 20 November 2019.
This campaign will aim to immunize the target age groups who are most at risk of measles.
Free measles vaccination will be available at the following locations and times:
UPOLU:
Services operating 9am to 8pm Monday – Friday and 9am – 1pm Saturday:
- TTM Hospital
- Faleolo District Health Center
- Leulumoega District Health Center
- Lufilufi District Health Center
- Lalomanu District Health Center
- Poutasi District Health Center
- Saanapu District Health Center
- Wellness and Youth Friendly Centre at Matagialalua (special booth)
- Samoa Family Health Association Office (special booth)
Apia based clinics operating Monday to Friday, 9am – 5pm, and 9am – 1pm Saturday:
- Samoa Tourism Authority Fale
- Samoan Red Cross Office
SAVAI’I
Services operating 9am to 8pm Monday – Friday and 9am to 1pm Saturday:
- MT2 Hospital
- Safotu District Health Center
- Sataua District Health Center
- Foailalo District Health Center
- Satupaitea District Health Center
Ministry of Health teams will also be going out to communities on certain dates providing FREE vaccinations. The community will be updated with further information about the dates and locations of the outreach immunization teams.
For more information on these dates and locations, visit the Ministry of Health website at https://www.health.gov.ws/measles/ or MOH Facebook page, or call 997/911.
Let’s work together to end this measles outbreak in Samoa.
O ai e fai Tui Puipui? O ai e le faia Tui Puipui?
Which people can and cannot be vaccinated?
O i latou e 6 masani – 19 tausaga le matutua (fanau tama ma teine), 20 – 35 tausaga tina/tamaitai e le o to. E le aofia ai i latou ua;
- Uma ona fai tui puipui o le (MR po’o le MMR) i aso 28 talu ai
- Tina ma tamaitai to
- E iai faamaumauga o le falemai sa iai ni aafiaga tuga pe a fai le tui
- O i latou e iai ma’i tumau/ ogaoga e pei o le Kanesa, HIV. E fautuaina le saili o le fautuaga ma le faamaoniga a fomai.
Everyone in the priority groups should be immunized, unless they are:
- they have received a measles vaccine (MR or MMR) in the past 28 days OR
- they are a pregnant woman OR
- they have had an allergic reaction to a previous dose of a measles vaccine OR
- they are severely immunocompromised (such as people with HIV or leukemia, and those receiving chemotherapy or large doses of corticosteroids).
Āuga e ono alia’e pe a mae’a ona faia Tui Puipui?
Are there side effects from measles?
So’o se tui puipui po’o se vailaau e iai le taimi e alia’e ai ni āuga e le i mafaufauina. O le to’atele o tagata ua mae’a o latou tui puipui o le misela e le iai ni āuga e alia’e. O lona uiga, o le puipuiga sili o le misela o le fai o tui puipui o le fanau. O nisi nei o āuga masani e ono alia’e pe a mae’a ona fai le tui puipui o le MMR (Mami, Misela, Rupela):
- fula pe mūmū le vaega o le tino na tui
- fiva
- pata laititi o le tino
E fautuaina pe a alia’e nei auga; ina ia fa’ainu vai o mea tigā (Panadol) e fa’aititia ai le fiva. E fautuaina le saili o le fautuaga ma le faamaoniga mai le fomai.
Vaccines, like any medicine, can have side effects. Most people who get a measles vaccine do not experience serious side effects. Getting the measles vaccine is much safer than getting measles. The most common side effects of the vaccine are:
- Localized pain (from the injection) and/or reaction (swelling, redness)
- Fever
- Mild rash
You can help alleviate the pain with paracetamol and cold compress. Please seek clearance from doctor before taking any medications
COMMUNITY PREVENTION and PUBLIC HEALTH
Fautuaga mo i latou e femalagaa’i mo atunu’u i fafo
Travellers Information and Advice?
Ausetalia ma Niu Sila
- E le o iai se faamaoniga e manaomia o tui puipui o le misela mo le femalagaiga i Niu Sila ma Ausetalia.
Papua New Guinea (Papua Niu Kini)
- E manaomia le faamaoniga o tui puipui o le misela mo femalagaiga i Papua Niu Kini
Amerika Samoa:
- E faamalosia le iai o le faamaoniga o tui puipui ae lei malaga ese mai Samoa mo Amerika Samoa.
- Fa’amolemole e fautuaina le susū ane i le falema’i tele i Moto’otua e fa’atumu le pepa fa’amaonia o tui puipui mo le malaga.
Femalagaiga i Samoa
Femalagaiga i le va o motu:
- E tusa ai ma le Poloaiga o le Tulaga o Fa’alavelave Fa’afuase’i; ua fa’asaina nei ona toe malaga le fanau laiti (pepe seia o’o le 19 tausaga le matutua) i le taimi nei se’ia iai seisi fa’asalalauga i le lumana’i.
Fautuaga mo femalagaiga uma:
- E fautuaina le fa’atino o le tui puipui i totonu o le 2 vaiaso ae le’i malaga ese atu se tagata i atunu’u i fafo
International:
Australia and New Zealand
- There is no requirement to provide proof of measles vaccination to enter Australia and New Zealand.
Papua New Guinea:
- Proof of measles vaccination is required if travelling to PNG.
American Samoa:
- It is compulsory for all the travelers to American Samoa to get vaccinated before leaving Samoa.
- Those who are travelling are advised to get a confirmation letter from the Ministry of Health at both the Moto’otua and Tuasivi hospitals
Domestic:
Travel between islands:
- Under the new orders of the State of Emergency, no child under the age of 19 can’t travel between Upolu and Savai’i until further notice.
Travel recommendation:
- Members of the public who are planning to travel internationally are recommended to ensure they are vaccinated two weeks before travel.
HOME BASED CARE
O a auala mo le tausiga i totonu o le aiga?
Tips for looking after the patient at home
Afai ua masalomia ua a’afia se tasi i le misela, o auala nei e tatau ona fai;
- E taua le fa’anofo lelei i se potu po’o se vaega o le fale, ia mamao ese ma le aiga atoa. Taumamao mai nofoaga faitele ma vaega e masani e tumutumu ai tagata.
- Ia fa’ataumamao ese tagata ua a’afia mai pepe ma fanau laiti faapea ma tina/tama’ita’i to e le’i faia tui puipui.
- Ia aua nei momoe fa’atasi, pe aai ma feinu fa’atasi ma i latou o lo’o a’afia
- Fautuaina le lava lelei le mālōlō
- Ia lava le inu o le vai auli mamā, se niu po’o sua o fualaau aina suamalie aemaise pe a fiva
- A ua a’afia i le fiva, ia inu fuālaau mea tigā (Panadol) ma ia solo lona tino i se vai mālū pe fa’aaoga launonu po’o lauti e fa’amālū ai le tino
- E mafai ona taumafa ae fautuaina ia tele fualaau faisua po’o fualaau aina i totonu o taumafa
- E tāua lava le fa’aauauina o le fafagaina o pepe i le suāsusu o le tinā
- Talosaga atu ina ia fufulu mamā lima i taimi uma aemaise le tausi ma’i
- Ia fa’aaogā fo’i se tali fofoga (mask) pe a tale pe mafatua e fa’aititia ai le pipisi o le fa’ama’i
- Ia fa’aaogā se pepa solo mamā po’o se solosolo mamā pe a tale pe tafe le isu
O le a mea e fai pe ua iai ni a’afiaga ogaoga?
- Afai ua iai ni a’afiaga ogaoga e fautuaina le vave vaai o se foma’i aemaise pe afai ua;
- Fa’atetele le fiva
- Fa’asuati
- Oso fa’ama’i maliu
- Fa’apepe tino ma faigata ona fafau
- Le fiaai pe fiainu (aemaise lava le fanau laiti)
- Faigata pe vave le manava
Fautuaga Lautele:
- E fautuaina tagata uma o lou aiga e aofia ai i latou i tausaga o lo’o ave ai le fa’amuamua (6 masina – 19 tausaga) le matutua faatasi ai ma tina/tama’ita’i to 20 -35 tausaga) ina ia faia o latou tui puipui.
- Mo Upolu – e 10 nofoaga o le a fa’atino ai tui puipui
- Mo Savaii – 5 nofoaga o le a fa’atino ai tui puipui
- E aofia ma le auaunga fa’aopoopo o le a fa’agasolo atu i Upolu ma Savaii.
Mo nisi fa’amatalaga: Telefoni – 997/911
- Isolate the sick family member to a room or a specific area in the home. Avoid mass gatherings and public spaces.
- Keep the sick person away from young infants and unimmunized pregnant women.
- Do not share bedding, clothing, food or drinks with those unwell with measles.
- Encourage the patient to rest well
- Encourage them to drink plenty of water, niu or fruit juice especially if they have a fever
- Cool sponge and/or Panadol can help settle the fever,
- Using lau nonu or lau ti is also advisable for managing the fever
- Regular meals are okay if they feel hungry
- Breast feeding should continue for babies
- Encourage hand washing every time especially the care givers at home
- Encourage to wear masks at home
Danger signs – please bring the sick person to hospital quickly if they are getting worse, especially if they have:
- Fever (temperature) is very high
- Vomiting
- Fits
- Drowsy or difficulty waking them up
- Not eating or drinking (especially children)
- Fast breathing or difficulty breathing
General information:
- Encourage other members of your family in the target age group (6 months – 19 years, and non-pregnant women 20 to 35) to get vaccinated.
- There are currently 10 fixed sites in Upolu and 5 fixed sites in Savaii for vaccinations (main hospital and health centres), including mobile teams in both Upolu and Savaii
Further Information:
Please contact 997/911 if you have any further questions